Kas iskelet sistemi cerrahisi, kas iskelet sistemi yaralanmaları ve hastalıklarının tedavisinde sıklıkla başvurulan uygulamalar arasında yer almaktadır. Hastanın ameliyatta yapılacak işlemi iyi anlaması ve hareketlilik için gerekli önlemleri alması ve uygulaması cerrahi işlemin başarısı için önemli bir faktördür. Bu nedenle hastaya ameliyatı hakkında ayrıntılı bilgi verilmeli, sonrasında onu nelerin beklediği net olarak açıklanmalıdır. Ameliyat sonrası iyileşme döneminde karşılaşılabilecek zorluklarla nasıl başa çıkılabileceği konusundaki eğitim de, ameliyat öncesi rehabilitasyonun ayrılmaz bir parçasıdır
Bu bölümde ortopedik ameliyatlara hazırlık aşaması ve ameliyat sonrası hastaların dikkat etmesi gereken konulara değinilmiştir
Ameliyat Öncesi Yapılacaklar
• İlaç ve lateks alerjisi varsa cerrahi ve anestezi ekibi bilgilendirilmelidir.
• Hasta saat, küpe, kolye, yüzük gibi aksesuarlarını ameliyat öncesi çıkarmalıdır.
• Kadın hastalar şayet el ve ayak tırnakları ojeli ise ameliyata gelirken bunlar silinmelidir.
• Ameliyat öncesinde yapılan bütün laboratuvar ve görüntüleme tetkikleri hastanın yanında olmalıdır.
• Anestezi işleminin güvenliği için ameliyattan en az 6 saat öncesinden itibaren aç kalınmalıdır. Hastaların düzenli olarak kullandığı ilaçları varsa, bunlar çok az su ile alınabilir.
• Ameliyat öncesinde mümkünse en az 2 ay önceden sigara kullanımı bırakılmalı, mümkün değil ise en azından 24 saat öncesinden sigara kullanımı durdurulmalıdır.
• Alkollü içeceklerin alımı ameliyattan 2 gün önce kesilmelidir.
Anestezi Tipi
Ameliyatta uygulanacak anestezi cerrahi işlemin tipine, bölgesine ve ameliyat süresine bağlı olarak değişebilir. Ortopedi ameliyatları lokal, bölgesel (spinal, epidural, RİVA, aksiller bloklar) veya genel anestezi ile yapılabilir.
Ameliyat Sonrası Hastanede Bakım
Standart bakım protokolü içinde damardan verilen sıvılar, diyet, mesane ve barsak fonksiyonları ve direnlerin takibi ile erken ameliyat sonrası rehabilitasyon yer alır. Enfeksiyon, derin ven trombozu ve bası yarası kontrolü ortopedi ameliyatlarından sonra çok önemlidir. Ameliyat sonrası kontrendike olmayan tüm ekstremitelere yatak içi egzersiz yaptırılmalıdır
Ameliyat Sonrası Ağrı Kontrolü
Ameliyat sonrası ağrı kontrolü hastanın konforu açısından önemlidir. Hastanede ağrı kontrolü Ortopedi ve Anestezi uzmanları tarafından düzenlenir. Basit işlemlerden sonra sadece damardan veya kas içine verilen ağrı kesiciler yeterli olur. Büyük cerrahi işlemler sonrasında damardan veya epidural olarak yerleştirilen kateterler vasıtası ile ağrı kesiciler uygulanır. Ayrıca buz uygulaması da ağrı kontrolünde yardımcıdır. Son yıllarda PCA denilen hasta kontrollü analjezi yöntemi ile hastanın ağrısı hafifletilmeye çalışılmaktadır.
Hastaneden Taburcu Olduktan Sonra Yapılacaklar
Hastaneden taburcu olduktan sonra
• Belirtilen günlerde pansumanları yaptırınız. Doktorunuzun tavsiyesine göre 12-15. günlerde dikişlerinizi aldırınız.
• Genel olarak ameliyat bölgesinin suyla teması önerilmez. Bu sebeple temizlik ihtiyacınızı özel olarak üretilmiş süngerlerle silinerek karşılayınız.
• Alçıya alınmış ameliyat bölgelerini suyla temas ettirmeyiniz.
• Ameliyat sonrası önerilen egzersizleri düzenli olarak belirtilen sürelerle yapınız.
• Alt ekstremite cerrahisinden sonra, süresi doktorunuz tarafından belirlenen yük vermemeye özen gösteriniz, koltuk değneği veya yürüteç kullanınız.
• Taburcu olurken belirtilen kontrol muayenesi tarihine mutlaka uyunuz.
